Vandaag, 16 maart, werkt half Nederland alweer één jaar lang thuis. Symbolisch is deze dag omgedoopt tot de ‘dag van het thuiswerken’. Het afgelopen coronajaar was op werkvlak een beproeving voor iedereen. Je moest je aanpassen en snel schakelen. En dat in een onzekere en angstige periode waarin veel medewerkers ook nog te maken hadden met thuisonderwijs en/of zieke familieleden of vrienden.
Liminale ervaring
Door antropologen wordt een periode zoals het afgelopen coronajaar ook wel een liminale ervaring genoemd. Een soort overgangsfase. We zijn als medewerkers getest in ons aanpassingsvermogen, veerkracht en energie. We hebben een hoop meegemaakt in het afgelopen jaar en dat heeft ons als mens en als medewerker (blijvend?) veranderd.
Bijvoorbeeld de transformatie naar online teams en organisaties. Behoorlijk effectief in de meeste gevallen. Maar om echt effectief te kunnen werken en succesvol te blijven, willen we ook ‘iets’ terug uit de oude situatie. Hoe kunnen leiders dit goed oppakken? Want koersen op een werksituatie zoals pre-corona, gaat in de meeste gevallen niet werken.
Sociale hub
Wat we eigenlijk vooral missen is de informele praat. Nu moet alles vooraf gepland worden. Een spontaan gesprek is er nauwelijks. Even sparren met een koffie in plaats van een meeting daarvoor in te plannen ook niet.
Hopelijk wordt dit in de toekomst weer mogelijk, voor veel organisaties wel in hybride vorm. Het kantoor wordt de sociale hub waar je overlegt, brainstormt, luncht en borrelt met collega’s. En thuis de plek is waar je productief kan zijn, zaken verder uitwerkt.
Geleidelijke overgang
Sommige medewerkers staan te popelen om weer naar kantoor te komen, anderen zien het misschien niet zo zitten om weer dagenlang op kantoor te zijn met collega’s. Het kost tijd om uit zo’n liminale ervaring te komen. Eerst moesten we ons aanpassen naar het thuiswerken en leven in een lockdown, straks moeten we ons wéér aanpassen. Er is immers geen ‘normale’ werkcultuur meer waar je naar terugkeert. Die moet gezamenlijk weer worden opgebouwd.
Wat blijft bestaan en wat gooien we overboord?
Zo’n nieuwe werkcultuur opbouwen biedt ook mogelijkheden. Bepaalde onderdelen van de oude cultuur die niet wenselijk waren, kun je proberen weg te laten. Andere belangrijke cultuurkenmerken die echt bijdragen aan de purpose van de organisatie en waar veel medewerkers zich mee identificeren, moet je ook in de vernieuwde cultuur omarmen.
Waar het pre-corona bijvoorbeeld normaal was dat meetings vaak 5 tot 10 minuten later begonnen, werden tijdens het thuiswerken de online meetings vrijwel altijd op tijd gestart. Een positieve ontwikkeling. Hoe houd je dat vast als organisatie?
Aan de andere kant zorgen online meetings weliswaar voor meer efficiëntie, maar bevorderen ze niet altijd de samenwerking en effectiviteit. Online is het bijna onmogelijk om iemands lichaamstaal te ‘lezen’ en een écht gesprek voeren is toch lastiger. Bespreek met werknemers welke meetings goed online kunnen en welke liever niet.
Houd de liminale ervaring nog even vast
Naast het verdriet, de wanhoop van ondernemers en de persoonlijke impact, heeft dit coronajaar ook geleid tot onverwachte ontwikkelingen en kansen. Dit kenmerkt een liminale ervaring. Wanneer straks de lockdown voorbij is en we weer regelmatig naar kantoor gaan, zal de werkelijkheid nog onwennig zijn.
Houd die liminale ervaring daarom nog even vast. De vertrouwde werksituatie is er niet meer, wat ervoor zorgt dat mensen gaan reflecteren, nadenken over mogelijkheden en experimenteren. Ontzettend krachtig en belangrijk voor het heruitvinden van de nieuwe werkcultuur.
Omdat we voorlopig nog wél vooral thuiswerken: gratis webinar!
De komende periode zullen we nog wel vooral vanuit huis werken. En daarna wellicht in een hybride vorm? Om thuiswerken leuk te houden en effectief te blijven biedt LTP de training ‘Versterk je thuiswerkskills’. Hierin wordt ingegaan op de psychologische effecten van thuiswerken, de struggles en de lessons learned. Je bent van harte welkom!
